Stabico heeft de kennis en software in huis om warmteverliesberekeningen uit te voeren. Dit zowel bij de bouw van nieuwe woningen als bij renovaties, en altijd volgens de gangbare norm NBN EN 12831.
Wat is een warmteverliesberekening?
Bij een warmteverliesberekening wordt een berekening gemaakt hoeveel warmte een gebouw verliest bij een verschil in binnen- en buitentemperatuur. De berekening is gebaseerd op de norm NBN EN 12831. Het resultaat vormt de basis voor een correcte dimensionering van de centrale verwarming en het warmteafgiftesysteem.
Waarom een warmteverliesberekening laten opmaken?
Een nauwkeurige berekening zorgt ervoor dat het installatievermogen is afgestemd op de werkelijke warmtevraag die het gebouw nodig heeft. Zo worden problemen vermeden zoals onderdimensionering, waarbij het systeem onvoldoende warmte levert, of overdimensionering, wat leidt tot een te hoog energieverbruik, onnodige kosten en versnelde slijtage van de toestellen.
Een goed berekende installatie verhoogt het comfort, verlaagt het E-peil en verbruik én verlengt de levensduur van de installaties.
Wanneer is een warmteverliesberekening verplicht?
Een conforme dimensioneringsnota (met warmteverliesberekening) is enkel verplicht voor nieuwbouwprojecten met een E-peil eis, een omgevingsvergunningsaanvraag vanaf 2023 en waarbij gebruik gemaakt wordt van een verwarmingssysteem met water als afgiftemedium, zoals vloerverwarming of radiatoren.
Bij ingrijpende energetische renovaties of ‘eenvoudige’ renovaties, kan een conforme dimensioneringsnota wel opgelegd worden om te voldoen aan de EPB-eisen. Maar dit is net zoals bij een luchtdichtheidstest niet expliciet ‘verplicht’.
Hoe wordt een warmteverlies berekend?
Sinds 2023 is het verplicht bij nieuwbouw en ingrijpende energetische renovaties om met water te verwarmen op lage temperatuur. Om te voldoen aan deze installatie-eis moet er een conforme warmteverliesberekening opgemaakt worden. Bij bepaalde renovaties waarbij aanpassingen aan de centrale verwarming gebeuren, dringt een warmteverliesberekening en conforme warmteverliesberekening zich ook op om te bewijzen dat het gekozen systeem voldoende vermogen levert. Deze berekening levert dat bewijs.
Gebouwkenmerken
Elke ruimte wordt apart geanalyseerd. Gegevens over oppervlakten, volumes, isolatiewaarden en temperatuurgrenzen worden verwerkt volgens de norm. De luchtdichtheid wordt mee opgenomen, op basis van standaardwaarden of metingen.
Transmissie- en ventilatieverliezen
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen verlies via de gebouwschil, zoals muren en ramen, en verlies door luchtverplaatsing, zoals ventilatie en luchtinfiltratie. Beide worden in de berekening meegenomen.
Warmtebelasting en dimensionering
Op basis van de totale warmteverliezen wordt het benodigde vermogen berekend. Dat vormt de basis voor de keuze en afstemming van de installatie, zoals de verwarmingsketel of warmtepomp, radiatoren en vloerverwarming.
Warmteverliesberekening bij nieuwbouw
Lagetemperatuurverwarming en verplichtingen
Bij nieuwbouwprojecten is lagetemperatuurverwarming verplicht.Om deze lage temperatuur te mogen inrekenen, is het verplicht om een conforme dimensioneringsnota op te stellen.
Deze dimensioneringsnota bestaat uit twee belangrijke onderdelen:
1. Warmteverliesberekening: Dit document geeft een overzicht van de warmteverliezen per ruimte volgens de norm NBN 12831. Er wordt rekening gehouden met de isolatiegraad van het gebouw en de gewenste binnentemperaturen van de ruimtes. De installateur kan deze warmteverliesberekening gebruiken om het opwekkings- en afgiftesysteem te ontwerpen.
2. Dimensionering van het afgiftesysteem: Voor elke ruimte moet worden aangetoond dat het totale vermogen van de afgifte-elementen groter is dan het berekende warmteverlies. Het is de verantwoordelijkheid van de installateur om het afgiftesysteem zodanig te dimensioneren dat alle warmteverliezen in de ruimtes gedekt worden. De dimensioneringsnota bevat gedetailleerde informatie over de afgifte-elementen (vloerverwarming, ventiloconvectoren, radiatoren), het vermogen en de specificaties van het systeem, de vertrek- en retourtemperatuur, legafstanden, buislengtes en de oppervlakte van de afgifte-elementen.
In ruimtes waar het niet mogelijk is om alle warmteverliezen te compenseren (zoals de badkamer), is het verplicht om een plaatselijk elektrisch verwarmingselement (bijvoorbeeld een handdoekdroger) te voorzien. Enkel in onderstaande ruimtes is het toegestaan dat de warmteverliezen niet (volledig) gedekt worden:
- Ruimtes die niet bestemd zijn voor menselijke bezetting (bijvoorbeeld wc, gang, bergruimte, garage, zolder en kelder)
- Ruimtes waar een plaatselijk verwarmingselement aanwezig is (bijvoorbeeld een elektrische radiator in de badkamer)
- Ruimtes die verwarmd worden door een verwarmingssysteem met lucht als afgiftemedium (bijvoorbeeld airco-unit)
Rol van de dimensioneringsnota
De installateur vertaalt de resultaten van de warmteverliesberekening in een praktisch ontwerp.
De dimensioneringsnota bevat gegevens over de verdeling van het vermogen over de ruimtes, de eigenschappen van de gekozen componenten en het ontwerp van het afgiftesysteem.
Warmteverliesberekening bij renovatie en bestaande gebouwen
Ook bij bestaande gebouwen is een warmteverliesberekening waardevol, zeker bij het vervangen van de bestaande verwarming, het overschakelen naar een warmtepomp of bij herindeling van het gebouw.
Een correcte inschatting van de warmteverliezen helpt om het systeem af te stemmen op de nieuwe situatie. Zo voorkomt u overcapaciteit en comfortproblemen.
Voor welke toepassingen is de berekening nuttig?
De warmteverliesberekening is relevant voor elk systeem dat warmte levert. Denk aan:
- Verwarming op gas
- Warmtepompen
- Installaties met buffervaten
Ze ondersteunt een doordachte keuze van het afgiftesysteem, afgestemd op de reële behoefte.
Centrale verwarming
Bij centrale verwarming helpt de berekening om het juiste vermogen te kiezen. Dit voorkomt overbelasting of inefficiënt gebruik en zo kan ook onder andere overdimensionering vermeden worden. Hierdoor dalen het verbruik en het onderhoud. Bij overdimensionering kan bijvoorbeeld de verwarmingsinstallatie vaak onnodig aanspringen om het grote vermogen te compenseren.
Warmtepomp en buffervaten
Voor warmtepompen is een goede afstemming tussen belasting en capaciteit noodzakelijk. De berekening bepaalt of een buffervat nodig is om de werking van het systeem te optimaliseren.
Radiatoren en convectoren
De warmteverliezen per ruimte zijn bepalend voor het type en de grootte van de radiatoren of convectoren. Door de juiste keuze kunnen ze efficiënt werken bij lage temperaturen.
Stabico-Stir als uw partner voor warmteverliesberekeningen
Stabico-Stir begeleidt u van de eerste berekening tot de laatste werfcontrole. Onze ingenieurs leveren nauwkeurige berekeningen en praktijkgerichte adviezen. Dankzij onze samenwerking met andere disciplines binnen Studibo kunnen wij snel schakelen en efficiënt inspelen op de specifieke noden van elk project.
Alle expertise onder één entiteit
Stabico-Stir maakt deel uit van Studibo, een netwerk van elf gespecialiseerde ingenieurs- en studiebureaus in België en Nederland. Door onze geïntegreerde aanpak worden communicatie en planning gestroomlijnd.
De samenwerking zorgt ervoor dat alle studies inhoudelijk op elkaar zijn afgestemd, zonder in te boeten op technische diepgang. Zo bieden wij u de beste oplossing voor alle technische studies, keuringen en projectbegeleiding binnen uw bouwproject.
Veelgestelde vragen
Hoe bereken je warmteverlies?
Een warmteverliesberekening gebeurt per ruimte en houdt rekening met het ontwerp, de isolatie, het ventilatiesysteem en de gewenste binnentemperaturen. De berekening wordt gemaakt volgens de norm NBN EN 12831, inclusief de nationale bijlage. Zo ontstaat een duidelijk beeld van het maximale vermogen dat nodig is om het gebouw correct te verwarmen. Dit is noodzakelijk voor de dimensionering van de verwarmingsinstallatie, zeker bij systemen zoals vloerverwarming of een condenserende ketel.
Ook bij bestaande gebouwen biedt deze analyse waardevolle inzichten. Ze vormt de basis voor het kiezen van het systeem dat het beste past bij de volledige woning en helpt om het energieverbruik te beperken.
Hoeveel kost een warmteverliesberekening?
De kostprijs van een warmteverliesberekening hangt af van verschillende factoren zoals de complexiteit van het gebouw, het aantal ruimtes en of het om nieuwbouw of een bestaand gebouw gaat. Neem contact op met de experts van Stabico-Stir om een prijs op maat te ontvangen voor uw project.
De berekening is nodig voor de juiste dimensionering van het verwarmingssysteem en voor de opmaak van de verplichte dimensioneringsnota bij nieuwbouw. Ze toont aan of een condenserende ketel of warmtepomp voldoende capaciteit heeft om de volledige woning efficiënt te verwarmen en draagt bij aan een lager energieverbruik en beter E-peil.
Waarvoor dient een warmteverliesberekening?
Een warmteverliesberekening bepaalt het maximale vermogen dat nodig is om een gebouw comfortabel te verwarmen. Op basis van deze berekening worden het verwarmingssysteem, de ketel of warmtepomp, en de leidingen correct gedimensioneerd. Dit voorkomt problemen zoals over- of onderdimensionering, wat kan leiden tot een te hoog energieverbruik of onvoldoende comfort voor de bewoners.
De berekening is verplicht bij nieuwbouw en dringt zich op bij bepaalde renovaties van bestaande gebouwen. Ze vormt ook de basis voor de dimensioneringsnota, waarin de installateur de resultaten vertaalt naar een praktisch ontwerp. Dit helpt de bouwheer om de juiste maatregelen te nemen voor een energie-efficiënt systeem dat goed samenwerkt met bijvoorbeeld een ventilatiesysteem of zonnepanelen.
